ALT (alanin aminotransferaz) ve AST (aspartat aminotransferaz) enzimleri, karaciğer hücrelerinde bulunan ve hücre hasarının bir belirtisi olan enzimlerdir. Bu enzimlerin kan düzeyleri, karaciğerin sağlığı hakkında bilgi verir. Normalde, ALT ve AST düzeyleri düşük olmalıdır. Ancak, bazı durumlarda, bu enzimlerin düzeyleri yükselir ve bu da karaciğerde bir sorun olduğunu gösterir.
ALT ve AST yüksekliği ne zaman tehlikeli hale gelir? İdeal olarak, ALT ve AST düzeyleri normal sınırlar içinde olmalıdır. Normal ALT düzeyleri, erkeklerde 10 ile 40 IU/L (uluslararası ünite/dakika) arasında değişirken, kadınlarda 7 ile 35 IU/L arasında olmalıdır. Normal AST düzeyleri ise erkeklerde 10 ile 34 IU/L arasında, kadınlarda ise 9 ile 30 IU/L arasında olmalıdır.
Ancak, bu sınırların üzerindeki yüksek ALT ve AST düzeyleri, ciddi karaciğer sorunlarının bir işareti olabilir. Örneğin, viral hepatit, alkolik karaciğer hastalığı, yağlı karaciğer hastalığı gibi durumlar, ALT ve AST düzeylerini artırabilir. Ayrıca, ilaç yan etkileri, toksik maddelere maruz kalma, aşırı egzersiz gibi faktörler de yüksek ALT ve AST düzeylerine neden olabilir.
Tehlikeli bir düzeye ulaştığında, yüksek ALT ve AST düzeyleri karaciğer hasarının ciddiyetini gösterebilir. Karaciğerdeki hücre ölümü arttıkça, bu enzimlerin salınımı da artar. Duruma bağlı olarak, ALT düzeyleri özellikle AST düzeylerinden daha yüksek olabilir.
Sonuç olarak, ALT ve AST yüksekliği karaciğer sağlığı hakkında önemli bir belirtidir. Yüksek düzeyler, altta yatan bir karaciğer rahatsızlığının varlığını gösterebilir. Bu nedenle, yüksek ALT ve AST düzeylerinin tespit edildiği durumlarda, doktora başvurulmalı ve ileri test ve değerlendirme yapılmalıdır. Tedavi süreci, altta yatan soruna ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenecektir.
Karaciğer ALT yüksekliği nasıl düşürülür?
Dengeli bir diyetle egzersizi artırmak ve kalori tüketimini azaltmak, insanların kilo vermesine yardımcı olur. Kilo vermek karaciğer hastalıklarına yakalanma riskini azaltır ve alt seviyesinin düşmesine yardımcı olur.
Karaciğer enzimleri ne kadar sürede normale döner?
Karaciğer enzimleri yüksek olan kişilerin yaklaşık üçte biri, iki ila dört hafta sonra normal karaciğer enzim seviyelerine sahip olacaktır. Karaciğer enzimleriniz yüksek kalmaya devam ederse doktorunuz daha fazla kan testi veya ultrason, BT taraması veya MR gibi görüntüleme testleri isteyebilir.
Karaciğer enzimleri tedavi edilmezse ne olur?
Kişide karaciğer fonksiyonlarını gösteren bazı bulgular ani olarak değişir ve karaciğer fonksiyon bozukluğu ile ilgili çeşitli belirtiler görülür. Doğru ve hızlı şekilde tedavi edilmezse karaciğer dokusu hızla kaybedilir ve siroz tablosu ortaya çıkar.
ALT yüksekliği kaç olursa tehlikeli olur?
Genel olarak ALT seviyeleri 57 U/L’nin üzerine çıkması ALT yüksekliği olarak adlandırılır. Yüksek çıkan her ALT seviyesi beraberinde bir tedavi gerektirmeyebilir. Bazen de yüksek ALT seviyeleri hepatit, enfeksiyon, siroz gibi hastalıklardan kaynaklanabilir.
