Bilirubin, karaciğer tarafından üretilen ve safra yolları aracılığıyla bağırsaklara taşınan bir pigmenttir. Normalde, bilirubin safra ile birlikte bağırsaklara akar ve burada dışkıyla atılır. Ancak bazen, bilirubin karaciğerde uygun şekilde işlenmez ve direkt bilirubin yüksekliği yaşanır.
Direkt bilirubin yüksekliği, pek çok farklı hastalığın belirtisi olabilir. Bunlar arasında en yaygın olanları karaciğer hastalıkları, safra yolu tıkanıklığı ve hemolizdir.
Karaciğer hastalıklarında, karaciğerin işlevi bozulduğunda bilirubin işlenemez. Özellikle siroz gibi ilerleyici bir hastalıkta, karaciğer fonksiyonları giderek daha da kötüleşir ve direkt bilirubin seviyeleri yükselir. Benzer şekilde, hepatit gibi diğer karaciğer hastalıklarında da aynı durum gözlenir.
Safra yolu tıkanıklığı, safra akışının engellenmesi anlamına gelir. Bu tıkanıklık, safra taşları, safra kanalında tümörler veya iltihaplanma gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Safra yolunun tıkanması, beyazımsı bir cilt rengi, koyu idrar ve kil gibi dışkıya neden olan bir hastalık olan obstrüktif sarılığa yol açar.
Hemoliz, alyuvarların hızla yıkıldığı bir durumdur. Bu durumda, kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucu bilirubin açığa çıkar. Normalden daha fazla bilirubin üretildiği için direkt bilirubin seviyeleri yükselir. Hemoliz, genellikle genetik bozukluklar, enfeksiyonlar, ilaç reaksiyonları veya otoimmün hastalıklar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
Direkt bilirubin yüksekliği, karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için önemli bir belirteçtir. Yüksek seviyeler, altta yatan bir hastalığın varlığını gösterir ve doğru tanı ve tedavi için yönlendirici olabilir. Ancak direkt bilirubin yüksekliği sadece bir hastalık belirtisi değildir, başka testler ve belirtiler ile birlikte değerlendirilmelidir.
Bilirubin yüksekse ne yapmalı?
Yetişkinlerde yükselen bilirubin değerinin tedavisi için öncelikle ilaçlar denenir. İlaçlar etkisini göstermiyorsa safra kesesindeki taşlar ve çamurlar temizlenmelidir. Genel cerrah eşliğinde yapılan operasyon sayesinde, bilirubin değeri düşer ve hasta eski sağlığına kısa sürede kavuşur.
Direkt bilirubin kaç olursa tehlikeli yetişkin?
Bu yükseklik genel olarak bilirubin direkt testi sayesinde ölçülür. Bu testin sonucu genel olarak 1.25 mg/ dL üzerinde olduğu zaman bilirubin yüksekliği meydana gelir. Kişilerde oluşan bilirubin yüksekliği ciddi hastalıkların ortaya çıkması anlamına gelir.
Bilirubin yüksekliği ne zaman tehlikelidir?
Total bilirubin seviyesi: 0.3 ile 1.9 mg/dL arasında olmaktadır. Bu rakamların üzerinde gözlemlenen bilirubin, doktor izlemi gerektirmektedir. Karaciğer sağlığını kontrol etmek adına yapılan testler sonucunda, bilirubin değeri yüksek çıkarsa safra kesesinde bir problem olduğu ihtimali konuşulur.
Direkt bilirubin neden yüksek çıkar?
Direkt bilirubin yüksekliği erişkinlerde en çok tıkanma sarılığında görülür. Tıkanma sarılığında karaciğer dışındaki safra yollarında değişik nedenlerle safra akışı durmaktadır. Safra yolu tıkanıklıklarında direkt bilirubin düzeyi artar.
